BIG BIG TRAIN : WELCOME TO THE PLANET

1. Made from Sunshine
2. The Connection Plan
3. Lanterna
4. Capitoline Venus
5. A Room with No Ceiling
6. Proper Jack Froster
7. Bats in the Belfry
8. Oak and Stone
9. Welcome to the Planet

Label : English Electric Recordings

Release Date : January 28, 2022

Length : 47:12

Review (ProgWereld) : Een dikke zes maanden na het uitkomen van het laatste album, "Common Ground", is er wederom een nieuw studio album van Big Big Train (BBT), het veertiende in successie. Misschien een beetje snel, maar de band legt uit dat men juist gebruik wil maken van de gedwongen, relatief inactieve pandemie periode om zoveel mogelijk muziek te maken, een lofwaardig streven. Dat is op zichzelf al bijzonder. Ook bijzonder: voorafgaande aan de officiële release werden reeds vijf nummers aan het internet toevertrouwd waarvan één (Proper Jack Froster) zelfs met bijpassende animatievideo. Daarnaast is dit het eerste album zonder echte 'epic', dat wil zeggen, het langste nummer, Oak And Stone, klokt op iets meer dan zeven minuten, daar waar BBT vooral bekend staat om zijn lange(re) nummers. Bovendien is dit demeest gevarieerde verzameling van Big Big Train nummers op één album die ik tot nog toe ben tegengekomen. Dat is mede ingegeven doordat de nieuwe leden van de band ditmaal ook in compositorische zin van zich hebben laten horen, zei het in beperkte mate. En tot slot is het droevige verlies van zanger/componist en mede-drijvende kracht achter de band, David Longdon, eind november vorig jaar mede bepalend. Dit alles maakt "Welcome To The Planet" tot een meer dan bijzonder album. En dat is het dan ook geworden, anders dan anders. Made From Sunshine is het zonnige, uptempo openingsnummer van het nieuwe album, zoals Big Big Train wel vaker doet (Alive, The Strangest Times). De jonge ouders, een duet tussen David Longdon en Clare Lindley, bezingen de komst van een nieuwe wereldburger, met een hoofddrol voor de kopersectie. The Connection Plan komt uit de koker van Nick D'Virgilio (NDV) die zich op dit album in toenemende mate als componist heeft geprofileerd, mede daartoe aangezet door Spawton. Derek Reeves' viool is bepalend in dit rockende nummer met een gemene gitaarsolo van Rikard Sjöblom. Lanterna is daarentegen een echte Spawton song, zijn ontroerende eerbetoon aan de vuurtoren in Genua is een typisch nummer in de beste BBT traditie. Tempowisselingen, viool, gitaar en harmoniezang strijden om voorrang. Er is een connectie met het vorige album "Common Ground", zowel in de tekst als in de muziek. Het nummer was ook bedoeld voor genoemde voorganger, maar men besloot dat het iets teveel van het goede zou worden. Een klein pareltje, dat is Capitoline Venus, een akoestische duet tussen Longdon op piano en Mellotron en componist Spawton op 12-snarige gitaar, veel te snel weer voorbij. Rikard Sjöblom is de geestelijke vader van het instrumentale A Room With No Ceiling. En dat is te merken; hij bespeelt niet alleen de gitaar en diverse toetseninstrumenten, maar ook een behoorlijk deuntje accordeon op dit intrigerende nummer. Jeugdherinneringen van Greg Spawton zijn de inspiratie voor het winterse tafereeltje in Proper Jack Froster, een autobiografisch nummer met nostalgische inslag. De viool van Lindley, de prachtige stem van Carly Bryant en het aan Chicago refererende blazers ensemble doen de rest, kippenvel. De dreigende tonen van het instrumentale Bats In The Belfry dienen zich aan. Weer een compositie van D'Virgilio, met complexe drumritmes (inclusief drumcomputer) en de blazers die hun gewicht in koper waard zijn. Waarom denk ik toch steeds aan de tune van Mission Impossible? Aan het einde gaat NDV nog even los op zijn slagwerk. Oak And Stone is wat mij betreft het definitieve David Longdon nummer. Zijn vocale bijdrage aan dit nummer is ongeëvenaard en doet denken aan Curator Of Butterflies. Zijn hese stem past perfect in deze indrukwekkende ballade. 'This is what I came for, what I longed for. And it changes everything and nothing at all'. Niets meer aan toe te voegen. Het afsluitende titelnummer, Welcome To The Planet, is een vreemde eend in de bijt. Ik snap de bedoeling, openings- en slotnummer delen een gezamenlijke boodschap. Maar het nummer, geschreven door Carly Bryant, is ronduit vreemd en niet helemaal op zijn plaats. Oak And Stone was naar mijn mening een veel betere afsluiter geweest, vooral als slotakkoord en eerbetoon aan Longdon. Maar de volgorde van het album stond al vast voorafgaande aan het overlijden van de zanger. Daarom zitten we nu met een vreemdsoortig, theatraal nummer dat het midden houdt tussen jaren vijftig muziek en een filmsoundtrack. Met Dixieland jazz en Great Gig In The Sky-achtig einde. Tja. Ondanks dat laatste nummer moet de slotsom toch zijn dat Big Big Train wederom een uitstekend album heeft afgeleverd, absoluut anders dan de voorgangers, maar zeker niet minder, integendeel. Gevarieerd, vooruitstrevend, zoekend naar een nieuwe richting, zonder zijn 'roots' te verloochenen, met Laterna, Proper Jack Froster en Oak And Stone als hoogtepunten. De productie is weer absolute top, alles klinkt kristalhelder en volledig in balans, petje af voor Rob Aubrey. Ook complimenten voor het hoesontwerp van Sarah Louise Ewing, Longdon's weduwe. De toekomst van de band is momenteel onzeker, er is nog geen duidelijkheid over de korte concertreeks die in maart zou plaatsvinden. Het is bijna niet voor te stellen hoe de band moet overleven zonder zijn charismatische voorman. Sinds diens komst in 2009 heeft Big Big Train de stijgende lijn te pakken. Maar zeiden we dat ook niet ooit na het vertrek van Peter Gabriel? Met Nick D'Virgilio is een uiterst getalenteerd muzikant/zanger aanwezig die niet voor de eerste keer zijn plekje achter het drumstel zou kunnen inleveren ten faveure van een permanente plaats in de schijnwerpers. De tijd zal het leren, de band, in casu Greg Spawton, staat voor een belangrijke beslissing. Ik wens hen daarbij alle sterkte.

Review (Written In Music) : Het jaar had zo anders kunnen beginnen. Een nieuw album, een tour in voorbereiding, blauwe luchten nadat Omicron misschien wel de deur achter het coronavirus zou gaan en sluiten én een wereld die zich blijmoedig zou storten op het leven, net zo gretig als een pasgeboren baby en met de onverschrokkenheid van de jeugd om te ontdekken en te groeien. En, om dat jaar alvast kracht en pracht bij te zetten, het nieuwe album van Big Big Train, de band met hernieuwde energie, met de nieuwe samenstelling sinds Common Ground uit 2021 én dit, het nieuwe album, als bevestiging van waar de band nu staat. Laten we wel zijn. Big Big Train bevestigt inderdaad het kunnen, de diversiteit en de veerkracht van de band met Welcome To The Planet. Daar kunnen we kort over zijn. De wereld is echter anders dan op het moment dat er voor het eerst werd gesproken over de vlotte opvolger van Common Ground. Wezenlijk anders omdat David Longdon, multi-instrumentalist en zanger van Big Big Train in november overleed. De begeestering van de band over het nieuwe album, de begeestering ook van David, alles was erop gericht om het leven en het nieuwe album te vieren. De band besloot in nauw overleg met David's levensgezellin, Sarah Louise Ewing, die ook het artwork voor de band en voor dit album verzorgt, het album gewoon uit te brengen. In alle diversiteit die het in zich draagt, is het een mooi eerbetoon ook aan David. Zeker, de band had de wereld al verrast door best kort na de release van Common Ground The Connection Plan al vooruit te schuiven en de Passengers konden hun enthousiasme al nauwelijks verhullen, maar er was al zoveel aan dat laatste album dat volop te genieten was. Het eerste in opnieuw een nieuwe bezetting en dat was al een zeer aangenaam album. De band had besloten de wereld te vergasten op een reeks nieuwe nummers in aanloop naar de tour, te releasen, onder de noemer Stay Tuned als streaming tracks. De energie die van The Connection Plan uitgaat, de achterliggende gedachte van verbinding én de verbinding die juist ook gemaakt kan worden door de muziek, in een wereld die juist nu wel verbinding kan gebruiken, misschien juist ook wel verbinding tussen de Passengers, de vaste schare van Big Big Train fans én de band rondom het vroege verscheiden van David, dat voelt ook nog eens buitengewoon logisch. Niet een gedachte die als verklaring is uitgebracht door de band, veeleer een gedachte die opkomt ook na het ervaren van de gedeelde rouw om de sympathieke frontman. Big Big Train heeft de massa's misschien nooit bereikt zoals andere progressieve grootheden dat deden, de muziek is niet gericht op commercie, maar kennis maken met de band opent een schatkamer voor je, waar je buitengewoon lang van kan genieten. Ken je de band nog niet én je bent wel tot hier gekomen met lezen, neem dan je kans waar. De band heeft duidelijk zijn eigen plek binnen de progressieve rock: nummers vaak verhalend van karakter, zoals je ziet in bovenstaande video van Proper Jack Froster, zeer afwisselende muziek, schakelend in tempo, werkend met én strijkers én met koper, folkinvloeden meenemend, sterk in samenzang, duidelijke verwevenheid met geschiedenis in teksten, niet zelden pastoraal en met sterke songschrijvers aan boord. Helemaal in de bezetting van de jongste jaren, waarin Rikard Sjöblom, Greg Spawton, Nick D'Virgilio, David Longdon zich al bewezen hadden en met de komst van Carly Bryant en Dave Foster werd het schrijftalent nog verder uitgebreid. En dat hoor je op Welcome To The Planet. Het openingsnummer is van de hand van gitarist Dave Foster, het slotnummer geschreven door Carly, die zowel toetsen speelt als zingt. Daar tussendoor bevinden zich nummers van een groot deel van de andere schrijvers. En verdorie, wat is die opener al fijn! Geschreven over een pasgeboren kindje, met heerlijke zanglijnen van David en Clare Lindley, de nieuwe violiste van de band, prachtig hoe het koper invalt en de sprankeling van de toetsen. Hoeveel meer wil je het leven vieren? Op en top Big Big Train, al is het misschien geen episch lang nummer. De kenmerken van de band zijn alle aanwezig en het moet gezegd worden, een smaakvolle gitaarsolo, zonder dat het nummer bombastisch wordt. Het nummer mooi geschreven in samenwerking tussen Dave Foster en David, geïnspireerd door de kennismaking tussen de mannen en de geboorte van de dochters van David. Het tweede nummer is het al gememoreerde The Connection Plan, een heerlijk nummer in alle opzichten. Clare mag het nummer openen met haar viool en dan de stem van David er boven zwevend vóór Greg zijn bas het nummer inbrengt. De stemmen van David en Nick samen in een heerlijk uptempo nummer. Het leven, pak het vast, houd het vast, verbind! Je voelt hoe het nummer staat, in alle opzichten. Dit live horen, dat kan niet anders dan dat het een feest zou zijn geworden. Met als heerlijke kers op de taart een fijne solo van Rikard. En dan weer David's stem. Zeer, zeer sterk en compact nummer. Lanterna is zo'n mooi historisch verankerd nummer, geschreven door Greg en een verwijzing naar de vuurtoren (Lanterna) van Genua. Progliefhebber en je maakt voor het eerst kennis met de band, dan is dit wel een erg fijn begin. Een nummer dat ontstond uit een min of meer toevallig bezoek aan de stad. En wederom, kan het ook anders, prachtig gezongen door David, Nick en Rikard. Ja, je vergeet het zowat, maar het is natuurlijk in alle nummers wel Nick D'Virgilio die drumt én dan weet je dat dus ook het drumspel de nodige afwisseling in zich draagt. Gewoonweg een prachtig nummer in de beste Big Big Train traditie. Het volgende nummer is het buitengewoon schitterende Capitoline Venus. De band bracht het nummer al eerder uit ter nagedachtenis aan David. Het is een nummer dat je stil maakt. De manier waarop het nummer klein is en klein blijft met zeer beperkte instrumentatie met daar boven de warme stem van David doet vermoeden dat je altijd wel stil zou vallen bij dit nummer, maar met de wetenschap van het overlijden van David én met de mooie compilatie aan beelden erbij, komt het nummer dubbel en dwars binnen. Ondanks de korte duur een zeer imponerend liefdeslied in feite voor de vrouw van Greg. Geïnspireerd andermaal door een bezoek aan Italië. Rikard schreef A Room With No Ceiling, de eerste van twee instrumentals op het album en man, man, wat is ook dit genieten. Over de onmetelijkheid van het menselijke brein. Accordeon, mellotron, Hammond, weer die heerlijke bas van Greg en het fraaie drumspel van Nick. Inderdaad, geen zang. Maar ook dit staat. De clip van Proper Jack Froster kun je hier boven bekijken. Verhalend, afwisselend, met ruimte voor een veelheid aan instrumenten en tegelijkertijd nooit te vol. Erg sterk in de productie dan ook, dit album. Gewoon er voor gaan zitten en genieten. En dat is eigenlijk de boodschap voor het hele album. Welcome To The Planet is zeer afwisselend geworden: de drie volgende nummers onderstrepen dat nog eens met het titelnummer als onverwachte en bijzondere afsluiter bovendien. Het is een album dat zich keer na keer na keer na keer laat beluisteren, om steeds weer opnieuw in de wereld, de planeet, als je dat liever hebt, die Big Big Train heet, iets nieuws te ontdekken. Aan alles merk je dat de band op dreef was, dat de band zich had hervonden na het vertrek van Danny Manners, Dave Gregory en Rachel Hall én dat er meer, veel meer nog in het vat zat. Zoek op YouTube maar eens de interviews op met David en Greg en daar merk je ook heel sterk het enthousiasme van de mannen op. Als de wereld hetzelfde was gebleven als op het moment van de interviews én als David nog geleefd had, ook dan was het album een zeer mooie aftrap geweest voor het progressieve jaar 2022. Veelzijdig, durvend, een muzikale reis, zoals Greg het wellicht ook het liefste ziet. Daar mochten ze al bijzonder trots op zijn. Nu, ook als laatste album dat de band met David maakte, krijgt het, onbedoeld, een diepere lading en vooral warmte voor de Passengers. Een mooier eerbetoon aan David Longdon dan juist dit zo vitaal en sprankelende album had er niet kunnen komen. Erg, erg mooi!

Review (The Prog Mind) : I was not thrilled to be reviewing this album so close to such tragedy. Big Big Train recently lost its voice, David Longdon, in a heartbreaking accident. The band chose to go forward with the release of their already-completed new album Welcome to the Planet. Even more painful, this album might be one of the best of their career. It releases on January 28th, though you can hear most of it online already. Most of you probably know my history with BBT to some extent. I've been a fan for about a decade now, and yet my tastes had started to drift. For their last few releases, I was probably more critical than I should have been. I have to admit that David's passing has caused me to step back and think about writing negative reviews at all. How do I have any right? I almost feel guilty for reviewing some past BBT albums negatively, and now David is gone. Was it really worth it? I admired David immensely. I've always loved his voice and his quirk. He seemed rather noble with his pastoral tendencies and nostalgic tone. He was eager to discuss the lyrics on each of the albums when I wrote about the English Electric records years ago, and he was gracious in the way he accepted criticism. The "prog" world lost a truly amiable soul in David. And so I was afraid to approach this release. I did like BBT's 2021 album Common Ground, better than the previous few, that is. Yet, the idea of possibly not liking Welcome to the Planet almost caused me to skip it. After taking the plunge, however, I was quick to see that this new album represents the BBT I always hoped they could become. Let me explain that. I do love BBT's blend of pastoral, folksy ideas with prog rock. They've always sounded golden, so to speak. But after a while, it felt like they had gotten into a rut: producing albums that sounded the same. This is my opinion only. What I had always wanted was for BBT to bring some zest or some fresh air back into their sound. Common Ground was a good step towards that, but Welcome to the Planet is the fully realized version. With this new record, the lineup includes: David Longdon on vocals; Gregory Spawton on bass; Rikard Sjöblom on guitars, keyboards, and vocals; Nick D'Virgilio on drums and vocals; Carly Bryant on keyboards and vocals; Dave Foster on guitars; and Clare Lindley on violin and vocals. Yes, the prog rock remains, but the band is much more sparing with their pastoral and folk sounds. There is a streamlined sense of freshness and modernity that I haven't heard from them. You will hear more in the way of bluesy and even theatrical songs, tracks that I wouldn't have ever expected from them. Between the stilting piano, groovy rhythms, and brilliant vocal performances, this record ends up feeling like a true event. The album makes this known pretty quickly. "Made from Sunshine" opens the record with a gushing, crisp ballad that simply puts joy into my heart. Right after that, though, "The Connection Plan" provides an absolutely stunning, seriously addictive offering. Between the gorgeous, dynamic violin backdrop and the fast-paced verses, the song produces a riveting steam all its own, complete with what I would call some Spock's Beard accents. This is the BBT that I wanted to hear. And it doesn't stop there. "Lanterna" comes next with a huge sound and great energy. "Capitoline Venus" interludes with grace and space. "A Room with No Ceiling" delights us with a dynamic and inventive instrumental. "Proper Jack Foster" gives us an absolutely spellbinding second half with all the gusto and power I could want. And then the last three tracks arrive. These, besides, "The Connection Plan", are probably the best on the album. "Bats in the Belfry" is a quirky, spunky, and even weird instrumental with great performances and creative character. I love how it plays with various instruments and solos, and how it jumps around untamed and even a bit dark at times. "Oak and Stone" is a glorious and peaceful piece, sinking deeply into David's vocals for what feels like the last time. It revels in gorgeous atmospheric keys and hushed ambience, and it soothes my soul. The title track, though-well, the title track is something unexpected and also something somehow innately BBT to my ears. This regal, theatrical track feels so luxurious and so melodic on one hand, while also feeling ever so slightly macabre and maybe even Bohemian in its style. There are hints of cinematic and musical theater throughout, and the interplay between David and Carly is truly something meant to be, though we are graced with Carly's voice primarily for this track. The song may feel like pure atmosphere and introspection at times, but it soon rises with a jangling piano rhythm that just feels right, even though it is quite different. This song defines everything the band has been and also what they have become. And it makes me quite proud. Big Big Train will never be the same after David's passing. While he wasn't the original vocalist, I do feel like he was the best, and I think his voice helped create the soul of the BBT we know. Welcome to the Planet is an amazing combination of new ideas with hints of the old, and the entire band performs it with artistic grace and sheer elation. This is the album I've wanted since English Electric, Part 1, and it makes me sad that it arrived when it did. Still, this record represents a fantastic legacy for David and for the entire band.

Review (Prog Radar) : I truly did not know if I could write these words and review this album without the huge shadow of David Longdon and his tragic, untimely death hanging over me and influencing the words that this critique would be comprised of. Music, however, had different ideas and the overwhelming feeling of joy that emanated from my first listen to the last album that the wonderful Mr Longdon would ever record with one of my all time favourite bands, Big Big Train, just seemed to salve my soul and relieve me of the feeling of loss that had hung over me since it happened. Featuring the band's new line up of David Longdon on vocals; Gregory Spawton on bass; Rikard Sjöblom on guitars, keyboards, and vocals; Nick D'Virgilio on drums and vocals; Carly Bryant on keyboards and vocals; Dave Foster on guitars; and Clare Lindley on violin and vocals, 'Welcome To The Planet' carries on the resurgence of the band first heard on last year's brilliant 'Common Ground'. I know I won't be the only reviewer (and fan) of the band who feels that Big Big Train had been treading water a little bit since the release of 'Folklore' back in 2016 but 'Common Ground' had hinted at a reinvention of the band and the best music they had created since the groundbreaking 'Underfall Yard' from 2009. 'Welcome To The Planet' has continued that return to the heady heights that the band reached and could well be one of their best releases ever. The wonderfully upbeat opening track Made From Sunshine, complete with elegant vocals, a chorus to die for and an incredible guitar solo, shows where the band are heading. The brass is simply sublime and the song left me with a nostalgic tear in my eye. The energy that flows throughout the brilliant Connection Plan, all driven along by the dynamic violin, infuses the track with a high tempo, feel-good rhythm and had me singing along at the top of my voice. The fact that the album only has one song over seven minutes in length does not detract from the enjoyment in any way, there's a feeling of musicians being let off the leash to just go and enjoy themselves and, boy, do they ever! making us, the listeners, the eager beneficiaries of this expansive approach. My enjoyment of the music is tinged by melancholy as the shadow of the larger than life Longdon is always just there, out of reach. Listening to the gorgeous Lanterna seems to banish those feelings of sadness, almost as if David is willing you to just enjoy the music, like his final gift to us all. The songs starts in an ethereal and whimsical vein before opening up into a jubilant and heartwarming musical journey, simply delightful. The graceful, elegant (and criminally short) strains of Capitoline Venus give David's voice the stage to work his magic on us once again and I have to admit that, on first listen, I did shed a tear or two. A Room With No Ceiling, penned by Rikard, is a proggy instrumental that fuses all that's best of the band with a touch of psychedelia at the start before it launches into an accordion infused, merry romp. Proper Jack Froster is the band's Christmas track from 2021 and takes their pastoral progressive rock and transplants right in the middle of a medieval festive ode. To my ears it is one of the better Christmas songs of recents years and deserves its place on the album, if being a nod to BBT's past, rather than a glance in the direction they are now heading. The second instrumental on the album is Nick's engaging Bats In The Belfry, a very impressive take on the drum and bass solo that is oozing character and personality from every note. There's always moment of calm, poise and pause on a Big Big Train release and the enchantingly refined Oak and Stone fills that brief for this album. Achingly stylish vocals and a wonderfully laid back piano give the song a sumptuous feel. It really is seven minutes of pure class from these masters of the genre. Now, onto the intriguing final track on the album and a song that could be the most polarising that the band have ever released. Title track Welcome To the Planet is totally different from anything that has gone before and, to my ears anyway, is utterly brilliant! Exuding atmosphere and ambience, it is a theatrically inspired piece of music that takes the band in a totally different direction. With an almost ensemble vibe, the song relies mainly on Carly's powerful and charismatic vocal performance to drive it along but the wistful and nostalgic music gives a 70's prog feel to everything, reminding me of Pink Floyd at their height of fame, and there's surely nothing wrong with that, is there? This track closes the album on a triumphant note and maybe hints on a the future direction than Big Big Train could take, I love it! The tragedy of David's death has hit the BBT community very hard and this new album should be the catalyst for the healing process to start. It is a fitting tribute to wonderful man but, and this is the important bit, it is also a sublime collection of songs from a group of talented musicians who are, once again, right at the top of their game. Whatever the band decide to do, they have given us one of the best albums of recent years and a totally memorable start to 2022.